Ας υποθέσουμε ότι τα σπίτια και οι πολυκατοικίες δεν είχαν τοίχους και η επαφή μας με το περιβάλλον ήταν άμεση. Εκτεθειμένοι σε όλες τις καιρικές συνθήκες, κάτι σαν τσαντιροκατάσταση δηλαδή, που μόνο οι πολύ ιδιωτικοί χώροι θα ήταν προφυλαγμένοι και προστατευμένοι με τοίχους για ευνόητους λόγους. Πώς θα λειτουργούσαμε, αντανακλαστικά, σε μια τέτοια περίπτωση;

Σίγουρα θα φροντίζαμε να ντυνόμαστε ζεστά τον χειμώνα, να δημιουργoούσαμε μία εστία θέρμανσης με κάποιο τρόπο που η τεχνολογία θα φρόντιζε να μας εξοικονομήσει και κάτι ανάλογο θα κάναμε και τα καλοκαίρια. Εν πάση περιπτώσει θα είχαμε προσαρμοστεί σ’ αυτό τον τρόπο ζωής. Θα ήταν προφανώς πιο κοινωνικές οι σχέσεις μας με τους γείτονες ή θα τσακωνόμασταν με μεγαλύτερη ευκολία, θα είχαμε ανοιχτούς ορίζοντες στο βλέμμα, ίσως και στο πνεύμα (αλλά ίσως και όχι) και προφανώς θα είχαμε απαλλαγή και από το σύνδρομο της… κλειδαρότρυπας.

Θα σκεφτόταν πολύ κάποιος να διαρρήξει το σπίτι μας μπροστά στα βλέμματα όλων και πιθανώς να μην είχαμε αυτά τα χαράτσια να πληρώναμε για τους τέσσερις τοίχους του σπιτιού μας, εκτός και αν μας φορολογούσαν και τον αέρα. Έτσι όλο το περιβάλλον θα ήταν το σπίτι μας, ενταγμένοι φυσιολογικά σε αυτό και με αυτή τη λογική στη γενική μας καθαριότητα θα συμπεριλαμβάναμε και ένα κομμάτι από αυτό.

Υπό τέτοιες συνθήκες λοιπόν και όντας πολιτισμένοι, θα έπρεπε να φροντίσουμε όλο το χώρο και τον αέρα που αναπνέουμε. Που σημαίνει κατά έναν τρόπο ότι θα φροντίζαμε τα σκουπίδια μας να βρίσκονται πάντα μέσα στους κάδους και όχι απ’ έξω και τα περιττώματα των σκύλων να τα μαζεύουμε για να μην τα μυρίζουμε και τα βλέπουμε συνέχεια μέσα στη μούρη μας. Και σαφώς θα επιπλήτταμε και θα δαχτυλοδείχναμε όποιον δεν έκανε τον κόπο να σηκώσει το καπάκι του κάδου για να ρίξει μέσα τη σακούλα του.

Η χθεσινή κυρία λοιπόν μιας γειτονιάς στο κέντρο της πόλης θα ήταν σήμερα «επικηρυγμένη» από όλους, με τον τρόπο που φέρθηκε μπροστά στον πράσινο κάδο απορριμμάτων. Κρατούσε δύο σακούλες τίγκα στο σκουπίδι, ούτε καν ασφαλισμένες με έναν τουλάχιστον κόμπο, κοντοστάθηκε μπροστά στον κάδο, κοίταξε ελαφρώς δεξιά και ελαφρώς αριστερά, έκανε μια απαξιωτική κίνηση τύπου ηρωίδας μαντάμ Σουσού, μιας αηδίας δηλαδή κουνώντας την παλάμη της και πιάνοντας τη μύτη της, παράτησε τις σακούλες κάτω στο πλάι και έξω από τον κάδο και την έκανε με ελαφριά πηδηματάκια. Και με το κεφάλι ψηλά… Κυρία η κυρία, που δεν αντέχει ούτε τα σκουπίδια της!

Ωστόσο όλοι οι υπόλοιποι θα ήταν υποχρεωμένοι να τα πατάνε για να ρίξουν τα δικά τους μέσα στον κάδο. Κατά τα άλλα ο πολιτισμός της σνομπάρει το να πιάσει με το χεράκι της και να ανοίξει το καπάκι κάνοντας το αυτονόητο. Και όλοι οι υπόλοιποι θα πρέπει να κλείνουν τη  μύτη και να κοιτούν με αηδία το αποτέλεσμα του δικού της καμώματος.

Το παράδειγμα με τα ανοιχτά, χωρίς τοίχους σπίτια, ένα με το περιβάλλον, μου ήρθε αυτομάτως στο μυαλό παρακολουθώντας το σκηνικό σκεπτόμενη πόσο μπορεί ένας τοίχος που μας κάνει να μη βλέπουμε κάτω στο δρόμο και στα πεζοδρόμια, να περιορίσει και την κοινή λογική μας ή τη συμπεριφορά μας. Τυχαίο ή και άτυχο το παράδειγμα, ωστόσο ας προεκτείνουμε λίγο νοερά τα τετραγωνικά του σπιτιού μας μέχρι το δρόμο… Τότε, ίσως να αλλάξουμε συνήθειες και αντιμετωπίσουμε τους κοινούς κάδους σαν να είναι ο κάδος της κουζίνας μας.